Jak nawiązać dobry kontakt z trudnym podopiecznym?
Artykuły dla opiekunek
08/2017
Ludzie starsi i schorowani, nie zawsze będą serdeczni i otwarci na naszą pomoc czy towarzystwo. Czasem bywają zgorzkniali lub nieufni. Najważniejsze jest sprawienie, by podopieczni zaufali Opiekunowi i otworzyli się na oferowaną im pomoc, wówczas opieka stanie się efektywniejsza i przyjemniejsza.
Poprawna komunikacja z podopiecznym jest bardzo ważna. Przepływ informacji choćby dotyczących samej formy opieki i informacji zwrotnych od podopiecznego musi działać bez zakłóceń, by można było odpowiednio pomóc Seniorowi. Ponadto, równie ważny jest komfort psychiczny zarówno Opiekunki, jak i podopiecznego! Dobry kontakt może wpłynąć na lepsze samopoczucie. Zarówno fizyczne, jak i psychiczne, co zdecydowanie poprawi jakość współpracy.
Umiejętność słuchania i zrozumienia to podstawa!
W celu łatwiejszego nawiązania kontaktu z człowiekiem o trudnym charakterze należy przede wszystkim pamiętać o konieczności poszanowania jego godności osobistej. Każdy człowiek jest wartościowy. Ma prawo decydować o sobie. Każdy ma prawo do bycia szanowanym. Na pewno łatwiej nam będzie zrozumieć drugą osobę, szczególnie starszą i chorą, jeśli postawimy się na jej miejscu i wyobrazimy sobie, co może czuć w danej sytuacji. Sytuacji, która niekoniecznie jest dla niego lub dla niej komfortowa. Empatia może znacznie ułatwić Ci pracę! Kiedy widzimy, że nasz podopieczny jest zły, naburmuszony, nie odpłacajmy mu tym samym. Zastanówmy się chwilę nad przyczyną. Znalazł się on w nowej sytuacji i może się źle czuć z uwagi na fakt, że musi być zależny od drugiej osoby, może czuć żal, że nie jest już w pełni samodzielny. Różne sytuacje mogą ukształtować jego nastawienie.
Aby nasz Senior poczuł się przy nas bezpiecznie i spokojnie, musimy być dla niego życzliwi. Ciepło i zrozumienie pomogą stworzyć atmosferę wzajemnego zaufania. Kolejna ważna rzecz, to umiejętność słuchania, co osoba starsza ma nam do powiedzenia, przekazania. Przy czym nie wystarczy tylko słyszeć, ale słuchać. Utrzymujmy kontakt wzrokowy, lepsze zrozumienie można uzyskać przez parafrazowanie, czyli zwroty w stylu: „jeśli dobrze Cię rozumiem, to...”, „Mówisz, że...” itp. Gdy będziemy pytać, na bieżąco wyjaśniać wątpliwości, powinno być dużo łatwiej zbudować nić porozumienia.
Empatia i cierpliwość to sukces
Zdarzyć się może, że nasz podopieczny w ogóle nie będzie chciał z nami rozmawiać, co wtedy? Otóż na pewno pomoże Ci uzbrojenie się w cierpliwość. W przypadku osób bardziej zamkniętych na kontakt, nienarzucanie się swoją osobą czy rozmową, sprawia, że czują się oni wtedy bezpieczniej. A to zwiększa szansę, że za jakiś czas sami zdecydują się na rozmowę z nami. Jeżeli w międzyczasie Senior będzie widział, że sumiennie wykonujemy swoje obowiązki i nadal (pomimo ewentualnego braku rozmów) okazujemy mu szacunek, łatwiej mu będzie nam zaufać. Klucz do sukcesu to cierpliwość i szacunek. Nie dajmy ponosić się zbyt szybko emocjom negatywnym.
Komunikacja to nie tylko słowa, ale w znacznej mierze także gesty i mimika twarzy. Zwykły grymas może powiedzieć dużo więcej i coś zupełnie innego niż nasze słowa!
Niezwykle ważną rzeczą jest sposób, w jaki będziemy się odnosić do podopiecznego podczas opieki. Nie może tu być miejsca na krytykę czy zawstydzanie, obraźliwe komentarze czy moralizowanie. Zamiast tego warto postawić na wyrozumiałość i zaangażowanie w wykonywanych czynnościach, które będą wolne od oceniania.
Nie zdobędziemy zaufania czy szacunku, jeśli nie będziemy słuchać wskazówek wypowiadanych przez naszego Podopiecznego. Jeśli, przykładowo, zapytamy go, czy chce teraz coś obejrzeć, czy też woli, aby mu poczytać i wybierze czytanie, a my jednak postanowimy włączyć mu tv, żeby w tym czasie ugotować dla niego zupę czy zrobić cokolwiek innego w tym czasie, Senior będzie miał prawo poczuć się źle. Mimo że my będziemy mieć poczucie dobrze spełnionego obowiązku.
Kiedy mamy możliwości, wyjdźmy z naszym Seniorem na spacer, pooglądajmy telewizję lub poczytajmy coś. Niekoniecznie trzeba cały czas rozmawiać, zwłaszcza jeśli wyraźnie nie ma on na to ochoty. Wspólne towarzyszenie w codziennych czynnościach sprawi, że nie będziemy się mu kojarzyć z jego choroba czy cierpieniem. To może dać o wiele więcej dobrego niż ciągłe naleganie na rozmowę i zniechęcenie
Podsumowanie
Podsumowując, nie zniechęcajmy się, jeśli Senior jest zamknięty na nas i naszą pomoc. Okażmy mu przede wszystkim szacunek poprzez cierpliwe towarzyszenie. Wykonujmy swoje obowiązki sumiennie i zaangażowaniem, słuchajmy tego, co mówi nam podopieczny i spróbujmy zastanowić się, że taki, a nie inny stan rzeczy mogły spowodować różne, traumatyczne czasem, przeżycia bądź też wynika to z pewnych cech charakteru. Należy przy tym pamiętać, że każdy człowiek jest inny i może różnie odczuwać tą samą sytuację. Dlatego tak ważne jest kierowanie się empatią i wyczuciem. Poszanowanie godności i szacunek z pewnością znacznie ułatwi nam kontakt z każdym, a zdobycie zaufania będzie wspaniałą nagrodą.