Opieka nad osobą starszą z chorobą Parkinsona

Artykuły dla opiekunek 

10/2017

 

 

Choroba Parkinsona to schorzenie o charakterze neurologicznym, występujące u około 2% ludzi po 80 roku życia. Nie mniej jednak opieka nad osobą starszą z chorobą Parkinsona pojawia się dość często na zleceniach za granicą, dlatego warto poznać bliżej podstawowe zagadnienia związane z tą chorobą,

 

Geneza choroby Parkinsona

Nazwa choroby, jak w wielu przypadkach, pochodzi od nazwiska jej odkrywcy Jamesa Parkinsona, angielskiego lekarza, który jako pierwszy zbadał i opisał to schorzenie w 1817 roku. Przyczyną choroby Parkinsona jest zaburzenie poziomu neuroprzekaźników, jak dopamina, serotonina czy noradrenalina, a co za tym idzie upośledzenie procesów umysłowych i fizycznych będących w mózgu. W omawianym schorzeniu najniebezpieczniejsze jest obumieranie komórek produkujących dopaminę, która odpowiada m.in. za transmisję impulsów koniecznych do prawidłowej pracy mięśni i koordynacji ruchowej. To właśnie niedobór dopaminy powoduje charakterystyczne dla choroby Parkinsona drżenie konczyn i problemy z poruszaniem się o własnych siłach. Co ciekawe schorzenie to dotyka częściej mężczyzn, a średni wiek występowania przypadłości to 55-60 lat

Objawy choroby Parkinsona

Na początek warto zaznaczyć, że objawy choroby Parkinsona nie występują od razu w dużym nasileniu, ale mogą rozwijać się na przestrzeni lat. Jednym z pierwszych sygnałów choroby może być problem z powonieniem lub innymi zmysłami. Większość objawów choroby ma charakter neurologiczny, czyli związany bezpośrednio z pracą naszego mózgu. Do symptomów choroby Parkinsona zaliczamy:

1. Upośledzenie neurologiczne podstawowych zmysłów, jak węch, smak czy słuch może być także jednym z pierwszych sygnałów pojawienia się choroby.
2. Spoczynkowe drżenie kończyn oraz głowy, które ustępuje w momencie, gdy chory chce wykonać jakiś ruch, jest charakterystycznym objawem tego schorzenia.
3. Problemy z koordynacją ruchową i poruszaniem się. Chorego zazwyczaj określa sztywna, przygarbiona postawa. Jest to szczególnie uciążliwe podczas codziennych czynności jak podnoszenie się z łóżka, czy ubieranie.
4. Pogorszenie mowy, które charakteryzuje się cichym, niezrozumiałym wypowiadaniem słów.
5. Mogą wystąpić także inne zaburzenia jak na przykład problemy z koncentracją i pamięcią, potliwość lub zaparcia.
6. Charakterystyczne dla wielu chorób oraz wieku geriatrycznego jest możliwość popadania w depresje i wycofanie z życia społecznego spowodowane chorobą.

Niestety wszelkie objawy choroby Parkinsona mają cechy postępujące, choć nierzadko udaje się je spowolnić za pomocą nowoczesnych medykamentów.

Jak wygląda opieka nad osobą starszą z chorobą Parkinsona?

1. Aktywność fizyczna przeznaczona dla seniorów może wspomóc osłabienie drżenia kończyn i głowy w początkowym stadium choroby i poprawia ogólny stan psychofizyczny chorego. Właśnie dlatego powinniśmy angażować naszego Podopiecznego do zajęć ruchowych. Szczególnie polecane są liczne spacery, Nording Walking lub aqua aerobik dla seniorów.
2. Ćwiczenia mowy mogą być zalecane w przypadku, gdy chory ma problemy z mówieniem, które mogą być wynikiem postępowania choroby. Może być to na przykład ciche mówienie lub nawet bełkotanie. W takim przypadku najlepiej skonsultować się z logopedą, który pomoże w przygotowaniu specjalnego zestawu ćwiczeń.
3. Ogólna pomoc w codziennych czynnościach jak np. wstawanie z łóżka, mycie i kąpiel, ubieranie, czy przyjmowanie posiłków. Transfer podopiecznego może być konieczny w późniejszych stadiach choroby, gdy senior nie może już poruszać się o własnych siłach. W takim przypadku konieczny jest transfer osoby starszej i chorej z punktu A do punktu B. Należy przy tym najpierw poznać podstawowe zasady transferu osób starszych, które pomogą w utrzymaniu wszelkiej ostrożności.
4. Ponieważ osoby chore mają trudności z poruszaniem się, mogą być narażone na upadki i kontuzje. W związku z tym należy odpowiednio zabezpieczyć mieszkanie Podopiecznego. Przydatne mogą okazać się urządzenia zwiększające mobilność i bezpieczeństwo seniorów. Mogą to być na przykład antypoślizgowe podłogi lub poręcze umożliwiające uchwycenie i przytrzymanie się w razie zaistnienia groźby upadku.

Ciekawostki związane z chorobą Parkinsona

1. Choroba Parkinsona została zdiagnozowana i udokumentowana w 1817 roku przez angielskiego lekarza Jamesa Parkinsona.
2. Schorzenie to dotyka stosunkowo więcej mężczyzn niż kobiet.
3. Średni wiek powstawania choroby to 58 lat choć zaobserwowano także przypadki zachorowań w wieku 30 lat.
4. Co roku przybywa więcej chorych, ponieważ wraz z poprawą warunków życia średnia wieku społeczeństwa stosunkowo się wydłuża.
5. Do dziś nie wynaleziono leku zatrzymującego degradację neuroprzekaźników w mózgu, ponieważ nie udało się jeszcze ustalić jego przyczyny. Powstało natomiast wiele medykamentów spowalniających postępowanie symptomów choroby.
6. Choroba Parkinsona może mieć podłoże genetyczne, co oznacza, że w n iektórych przypadkach być dziedziczona. Do tej pory naukowcy wykazali 12 mutacji genetycznych odpowiedzialnych za powstawanie tego schorzenia neurlogicznego.

Każdy opiekun lub opiekunka musi zdawać sobie sprawę, że opieka nad osobą starszą z chorobą Parkinsona nie jest zajęciem łatwym. Głównym powodem tej sytuacji jest nieodwracalny i postępujący charakter tego schorzenia związany z degradacją komórek nerwowych mózgu. Praca z takim podopiecznym wymaga nie tylko wsparcia fizycznego w codziennych czynnościach, ale i umiejętności zrozumienia, pocieszenia i psychicznego wzmocnienia seniora w trudnych dla niego chwilach.

 

 

Poprzedni artykuł: Następny artykuł: